Saluki to jedna z najstarszych ras na świecie, która w niezmienionej formie przetrwała do dnia dzisiejszego. Należy do grupy chartów orientalnych, psów kierujących się w pogoni za zwierzyną wzrokiem, a nie węchem.

Tereny ich występowania w przeszłości rozciągają się od Egiptu do Arabii, od Libanu do Indii i stepów syberyjskich. Najbardziej wartościowe saluki pochodziły od Nomadów Djafi z Persji.

Każde plemię Nomadów hodowało je według  własnych upodobań i dlatego psy te występują w  wielu  typach    i wariantach . Psy goniące za zwierzyną na terenach  piaszczystych miały - kolor piaskowy, natomiast polujące na czerwonej ziemi – kolor czerwono-płowy.

W zależności  od ukształtowania terenu   preferowano typ lżejszy lub mocny, silnie zbudowany.

Psy wszystkich typów musiały być jednak szybkie i zwrotne.

Na terenach pokrytych kolczastymi zaroślami, psy z długim włosem na uszach, łapach i ogonie były mniej przydatne. Do dzisiaj saluki występują z włosem długim, ale są też krótkowłose, lekkie i cięższe, mocniejsze

i delikatne, o całej gamie kolorów.

W środowisku naturalnym największe i najbardziej obficie owłosione saluki spotykano w rejonach górskich, lżejsze o słabiej wyrażonej szacie na pustyni i stepie.

TOWARZYSZYŁ  MYŚLIWYM

Pierwszą  sukę  tazy  (saluki)  sprowadzono z  Persji do  Anglii w 1840 roku.  Nazwano ją  „persjan greyhound” i pokazywano publiczności  w londyńskim  ZOO w Regents Park. W 1885 roku Lady Florence Amherst otrzymała swe piewsze psy tej rasy, o których  napisała szereg artykułów w prasie kynologicznej.

W 1923 roku została przewodniczącą  nowopowstałego  Klubu Saluki.  Jej hodowla  „Amherstia” oraz   hodowla „Nabluous” Joan Michel   były czolowymi  hodowlami angielskimi tego okresu.

Pierwsze saluki w Niemczech pojawiły się na I wystawie psów rasowych w Hamburgu w 1863 roku i należały do księcia  Karola Pruskiego.

 W europejskiej hodowli tej rasy nie uwzględniono różnic pochodzenia  i wyglądu  saluki,  krzyżowano psy pochodzące z różnych okolic dzięki czemu wykształcił się typ pośredni.

Jest jednak wielu hodowców preferujących typ mocny i taki jest hodowany  w holenderskiej hodowli „Gamara”

Inni wolą typ lekki preferuje tę tendencję hodowla „Samoems”.

         Standard rasy uwzględnia wszystkie typy saluki, żadnego nie odrzucając, jedynie niezbyt przychylnie jest traktowana maść czarna. Pomimo tak tolerancyjnego wzorca na ringach wystawowych występują częste nieporozumienia i niezadowolenie właśnie z powodu znacznych rozbieżności w typach.

          Saluki trzeba oceniać jak psa wschodu o typowo orientalnym wyglądzie i charakterystycznych  cechach;

Szlachetna, wąska i długa głowa, spojrzenie pełne melancholii, długie uszy, szyja wysmukła i dobrze umięśniona, nogi wysokie, proporcjonalne do długości tułowia, głęboka klatka piersiowa, prosty grzbiet z lekko wygiętą partią   lędżwiową – tworzą piękne proporcjonalne zwierzę „jako, że saluki jest stworzony przez Allacha, a Allach się nie myli”

Mimio pozornej lekkości dobry saluki jest psem mocnym, sprawnym,stabilnym psem i jego elegancja, szybkość, łowność oraz zręczność w dopasowaniu się do trudnych warunków bytowania są godne podziwu.

Saluki towarzyszył myśliwym na stepach i pustyni, był członkiem rodzin  myśliwskich.

Cechuje go niezależność i samodzielność właściwa jego dzikim przodkom.

W  ŻYCIU  ARABA – WYPRZEDZAŁ  KOBIETĘ

Chart perski uchodził za najbardziej cenionego psa wschodu. Król Salomon ofiarował białego saluki  w darze królowej Sabie. Arabskie porzekadło mówi, że dla Araba pierwsze miejsce zajmuje koń, za nim saluki, a dopiero trzecie miejsce zajmuje kobieta.

      Traktowany był z sympatią i troskliwością, w rodzinie był ulubieńcem, często dzielił łoże swego pana, a młode zwierzęta były odchowywane przez kobiety szczepu.

Podczas polowania był zabierany na konia i siedząc na przodzie siodła wypoczywał do czasu rozpoczęcia polowania.

       Wartości użytkowe saluki w ich ojczyżnie, na pustyniach i wyżynach Azji Środkowej i Wschodniej, polegały na uczestniczeniu w polowaniach wraz z sokołami i orłami. Zdobycz stanowily zające, antylopy, gazele, wilki, szakale. Najbardziej szlachetną zdobyczą był coraz rzadszy dziki osioł. Ten rodzaj polowań  wymagał od jeżdżca, koni i psów dużej sprawności i wytrzymałości.

Podobnie polowano z saluki w Arabii na atylopy i strusie. Najlepsze warunki do polowań na pustyni występują po deszczu lub wczesnym rankiem, gdy jeszcz jest rosa. Wtedy pies ma przewagę nad gazelą, która biegnie wolniej po rozmiękłym podłożu.

WCIĄŻ  UNIKALNE  W  POLSCE  

Psy te biegają szybko, a styl ich biegu różni się wyrażnie od ruchu greyhounda i whippeta; brak w nim cech  „biegu siłowego, jest lekki i sprężysty. Obserwator odnosi wrażenie, że pies plynie z gracją w powietrzu. Szybkość i zwrotność pozwala psu na pokonanie – nawet przy znacznej szybkości - -trudnych przeszkód naturalnych. Rasa ta nie wykazuje dużej szybkości startowej, np. greyhund,  może jednak uzyskać przewagę na długim dystansie, bowiem saluki slyną z dobrej kondycji. Jest on terenowym długodystansowcem i to, co dla innego psa będzie trudne i niebezpieczne, dla saluki jest zabawą i przyjemnością.

W ksiedze Guinessa przypisywano mu szybkość 69 km/godz. Na prostej, ale w rzeczywistości maksymalna szybkość dochodzi do ok.50-55 km/godz  ( podczas gdy  u greyhounda ok. 60 km/godz.)

Psy te łatwo przygotować do coursingu (bieg terenowy za sztucznym zającem). Potrafią z pasją i zwinnością gonić przynętę, wzbudzając zainteresowanie obserwatorów i uznanie dla zręczności. Natomiast nużą je biegi na torze wyścigowym.

     Wbrew niektórym opiniom, chart perski jest psem pojętnym, wrażliwym i serdecznym w kontaktach ze znajomymi ludzmi. Pęłny rozwój  fizyczny osiąga dopiero w trzecim roku życia.

Saluki są bardzo wrażliwe i nie każdy człowiek będzie dobrym opiekunem  dla tej rasy.

Tylko cierpliwością, opanowaniem i konsekwentnym postępowaniem można zdobyć ich przyjażń i zaufanie.

Saluki przybyły do Polski w 1979 roku i są nadal rasą unikalną. Pojedyncze egzemplarze możemy spotkać tylko na większych wystawach. A szkoda, gdyż saluki ma czarujący charakter i jego przywiązanie ma szczególny urok, znany tylko tym miłośnikom psów, którzy je posiadają.

                                                                                          Artykuł ;  Ewa Stolarska

                                                                                           Zdjęcia ; Janusza Stolarskiego